HAAKSBERGEN – De Museum Buurtspoorweg (MBS) uit Haaksbergen heeft op zaterdag 21 april twee ‘schatten’ op spoorweggebied in haar collectie weten op te nemen. Het betreft twee historische Nederlandse rijtuigen uit 1897 resp. 1915. De Twentse museumorganisatie is uiteindelijk meer dan zeven jaar bezig geweest de beide rijtuigen te verwerven.
Reeds sinds medio 2005 is de MBS betrokken bij de verwerving van twee historische Nederlandse rijtuigbakken die tot zaterdag 21 april 2012 hun plek hadden in de bosrijke omgeving bij Hilversum. Het betreft unieke lokaalspoorwegrijtuigen van de voormalige Nederlandsche Centraalspoorweg (NCS) en Hollandsche IJzeren Spoorwegmaatschappij (HSM). Twee spoorwegmaatschappijen die al bijna 100 jaar van het Nederlandse spoorwegnet zijn verdwenen en die uiteindelijk zijn opgegaan in de Nederlandsche Spoorwegen. De rijtuigbakken, er zitten namelijk geen assen meer onder de rijtuigen, waren sinds 1946 in gebruik als noodwoning.
Door de gevolgen van de Tweede Wereldoorlog was er vanaf 1945 grote vraag naar woonruimte. De bij de NS uitgerangeerde rijtuigen vonden hierdoor gretig aftrek waardoor deze nog enige tijd voor de sloop werden behoed.
De twee lokaalspoorrijtuigen uit Hilversum zijn tot enkele jaren geleden nog als woning gebruikt. Waar aan de buitenzijde van de voormalige spoorwegvoertuigen nog enigszins een rijtuig te herkennen was, waren deze intern volledig uitgerust als woning. Compleet met keuken, sanitair en slaapgelegenheid. Na een eerdere poging in 2008 is het de Museum Buurtspoorweg in 2010 gelukt contact te krijgen met de voormalige eigenaar van beide rijtuigen, om deze te redden van eventuele sloop. Het betreft hier namelijk zeer uniek Nederlands cultureel erfgoed, mede vanwege het feit dat beide rijtuigen de enige overblijfselen zijn van vele honderden lokaalspoorwegrijtuigen die ons land ooit heeft gekend.
De MBS is altijd zeer enthousiast geweest over beide voertuigen, aangezien deze precies in de collectie van de stichting passen. Onderzoek toonde aan dat beide rijtuigbakken nog in relatief goede staat verkeerden, mede doordat deze noodwoningen van binnen nagenoeg altijd goed verwarmd waren. Uiteindelijk werd de Museum Buurtspoorweg in 2011 formeel eigenaar van de twee rijtuigen.
Na vele maanden voorbereiding werden zaterdag 21 april de beide rijtuigen eindelijk in Hilversum van hun plek gelicht: 66 jaar nadat ze op deze plek waren neergezet. De MBS kreeg hierbij ondersteuning van Wagenborg Nedlift BV (vestiging Hengelo), Looms Almelo (transport- en kraanbedrijf), Volker Stevin Materieel, P&K Kraanbedrijf & Transportservice Rijssen en de Rabobank Enschede – Haaksbergen. Stuk voor stuk bedrijven die de Haaksbergse stichting belangeloos ondersteunen in het in stand houden van, voor de vroegere regionale ontwikkeling, belangrijke stukken industrieel erfgoed. Medewerkers van de MBS, Wagenborg Nedlift, Looms Almelo en Volker Stevin Materieel sloegen de armen ineen om beide voertuigen veilig naar Haaksbergen te vervoeren. De rijtuigbakken werden in de loop van de middag gelost op station Haaksbergen en werden geplaatst op twee oude onderstellen die de Museum Buurtspoorweg nog voorhanden had.
De MBS heeft als doelstelling tijdens haar 50-jarig jubileum in 2017 een historische HSM-lokaalspoorwegtrein aan het publiek te tonen: een trein die vanaf het einde van de 19e eeuw de reizigers vanaf het Twentse platteland naar de steden vervoerde. Één van de twee rijtuigen uit Hilversum past volledig binnen deze doelstelling en zal na een grondige restauratie in combinatie met enkele andere collectiestukken uiteindelijk deze lokaaltrein gaan vormen. Het rijtuig van de voormalige Nederlandsche Centraalspoorweg past zeer goed bij twee andere rijtuigen van deze spoorwegmaatschappij die de MBS reeds in haar bezit heeft.
Voor meer informatie met betrekking tot de Museum Buurt Spoorweg: http://www.museumbuurtspoorweg.nl
Copyright © Stichting Museum Buurt Spoorweg (MBS) 2012. All rights reserved.